Is een opgeruimd gevoel besmettelijk?

Gevoelens zijn besmettelijk, zo blijkt uit onderzoek. Dat geldt voor geluk en ook voor eenzaamheid. In beide gevallen is er sprake van ‘emotionele besmetting’, bij geluk is dat positief en bij eenzaamheid negatief.

Gelukkige mensen geven eerder hulp, waar anderen dan weer gelukkiger van worden. Ook delen ze hun geluk met anderen door vrolijker en vriendelijker te zijn en bijvoorbeeld rondjes te geven in de kroeg. Daar worden anderen dan weer blij van. Dat werkt door tot minstens in de derde graad: een gelukkige vriend van een vriend van een vriend maakt ons nog steeds gelukkiger.

Bij eenzaamheid werkt het hetzelfde, maar dan de andere kant op: mensen brengen niet graag tijd door met eenzame mensen, waardoor die nog eenzamer worden. Maar die bekenden van eenzame mensen zien daardoor zelf ook minder mensen, omdat ze hun eenzame vrienden niet meer bezoeken. Ze worden daardoor zelf ook eenzamer. Je zou zeggen, die eenzame mensen zouden elkaar makkelijk kunnen helpen en elkaar minder eenzaam maken, maar zo werkt het niet. Eenzaamheid is niet aantrekkelijk. Geluk wel. Gelukkige mensen trekken mensen aan en worden daardoor nog gelukkiger.

Uit de boeken van Malcolm Gladwell weten we dat een rommelige omgeving uitnodigt tot het maken van meer rommel (zie bijvoorbeeld Het beslissende moment). Zou een opgeruimde omgeving dan ook uitnodigen tot opruimen van je rommel?

Aan de andere kant heb je het stofzuigereffect: als jij altijd stofzuigt (of opruimt) dan denken je huisgenoten al snel: dat doe jij wel en dan hoef ik het niet te doen. Gedrag is niet noodzakelijk besmettelijk.

Opruimen is natuurlijk geen gemoedstoestand, hoewel je van een opgeruimd huis wel energieker en vrolijker kunt worden (ik tenminste wel), waardoor het makkelijker is om opgeruimd te blijven.

Ik zou zeggen: hou je omgeving zoveel mogelijk opgeruimd, maar ruim niet alles op voor je huisgenoten. Wat je wel kunt doen is rondslingerende spullen elke avond verzamelen in een mand en die vervolgens door de eigenaar laten opruimen. Dan heb je het beste van twee werelden: een opgeruimd huis en humeur, maar je bent niet voor anderen aan het opruimen.

Als je alleen woont, zou het wel kunnen helpen: van actie word je meestal energieker dan van nietsdoen. En als je zelf vrolijker bent, dan kom je wel in een opgaande lijn terecht, omdat je andere mensen vrolijker maakt. Dat dan weer wel.

Weg met je to do lijst

Misschien denk je dat een to do lijst en een actielijst hetzelfde zijn. Dat kan ook heel goed zo zijn: als er acties op je to do lijst staan, dan is het een actielijst. Maar veel mensen zetten op hun to do lijst niet alleen acties.

En dan heb je een to do lijst met items die er nooit af lijken te komen. Het zijn belangrijke dingen, zoals het huis opruimen, de slaapkamer van je kind verbouwen, want dat roze kan nu echt niet meer, meer gaan sporten. Maar het lijkt er maar nooit echt van te komen.

In dat geval is je to do lijst geen actielijst. Zo aan het begin van 2010 is het tijd om dat te veranderen. Vier tips om van je to do lijst een actielijst te maken:

1. Maak onderscheid tussen projecten en acties. Het huis opruimen en de slaapkamer verbouwen zijn projecten. Op je actielijst zet je wat je als eerste moet doen om dit project te starten: alle losse spullen in de woonkamer oprapen en beslissen wat je er mee wilt: houden of weggooien? Dat is een actie die je ook echt kunt doen.

2.Kijk kritisch naar elk project en elke actie: wil je dit echt? Ben je bereid er tijd in te investeren? Bedenk dat je per jaar maar een aantal grote projecten aankunt. Welke zijn het belangrijkst? Kies er maximaal vijf. Zet de rest op een lijst voor later. Daar kun je altijd nog aan beginnen als die eerste vijf af zijn. Zet nu bij elk project de actie die je als eerste gaat doen.

3. Formuleer je acties concreet, dus niet ‘meer sporten’, maar elke week twee keer een uur naar fitness op dinsdag om 11.00 uur en op donderdag om 19.00 uur. Dat is helder: dinsdagochtend om half elf moet je je spullen bij elkaar zoeken en naar de sportschool vertrekken. Plan nu voor elk project de eerste actie in met een tijdstip erbij. Zet dit in je agenda.
4.Plan dagelijks maximaal drie belangrijke acties. Begin je dag daarmee. Hou wel rekening met je agenda: als je hele dag al vol gepland is, dan is de kans klein dat je aan andere acties toekomt. Is elke dag vol gepland? Kijk dan of je iets aan je agenda kunt doen (maar dat is weer een ander onderwerp).

Is opruimen een trend?

Zo aan het begin van het jaar duiken ze altijd weer op: de trendwatchers die ons vertellen wat er in en uit is in het komende jaar. Het is een soort jaarhoroscoop, maar dan niet op basis van de sterren, maar op basis van informatie en intuïtie. En misschien met dezelfde voorspellingskracht, het is maar net of je er in gelooft of niet.

Op zaterdag 2 januari werden er een paar trendwatchers geciteerd in het AD. Trendwatcher Vincent van Dijk zegt onder andere het volgende: ‘2010, weet Van Dijk, wordt het jaar van de grote opruiming. ‘Mensen gaan de boel aan kant maken, zowel op zolder als in hun hoofd. We hebben afschuwelijke jaren van paniekzaaierij, angst en vrees achter de rug. Wat we nu willen, is duidelijkheid, en vooral geen puinhoop en troep meer. Weg ermee! (...) We gaan nu weer naar de vraag wie we zijn. Vertaald in spulletjes: het wordt een lastig jaar voor de Senseo en de Nespresso, en een prima jaar voor de koffiemolen en de filterkoffie.’

Huiselijkheid, kwaliteit, echte ervaringen – het zijn ook woorden die uit de mond rollen van vrijetijdstrendwatcher Goof Lukken.’ Tot zover het AD.

Het is afgelopen met het vluchtgedrag, zeggen ze ook nog. Ik lees dat zo: we gaan weer terug naar de echte spullen, we willen het thuis fijn hebben, maar we hoeven niet zo nodig luxe, nieuwe spullen te hebben. Elders in het artikel staat ook nog dat we weer gewoon aardappels gaan koken.

Kortom: het is schatgraven in je eigen huis en houden wat echt is. Versimpelen kan daarbij ook geen kwaad. We gaan op zoek naar wat echt bij ons hoort. Opruimen van alle andere dingen hoort daar bij. Weg met ingewikkelde en te veel apparaten, recepten met exotische ingrediënten en alle spullen ‘voor de heb’. Materialisme is uit.

Dus als je trendy wilt zijn in 2010 dan ga je opruimen en hou je alleen wat je echt nodig hebt, wat je gebruikt, waar je van geniet en wat mooi is.

Het verschil tussen 0 en 1

De dag na kerst start ik mijn mailprogramma op en even denk ik dat er iets mis is: ik zie geen enkele mail. Oh ja, dat is waar ook, mijn hele mailbox was leeg. Vlak voor kerst had ik namelijk een cursus gedaan en mijn systeem opgefrist.

Mijn mailbox is meestal tamelijk goed bijgewerkt, maar vaak net niet helemaal leeg. Meestal zit er niet meer mail in dan op mijn scherm past en daar ben ik heel tevreden mee.

Maar het verschil tussen één en geen mail in je inbox is erg groot (een wijsheid van productiviteitsgoeroe David Allen). Dat deed me meteen denken aan het boek Free van Chris Anderson. Op internet zijn veel dingen gratis. Bijvoorbeeld kranten experimenteren wel eens met het vragen van kleine bedragen voor artikelen. En dan hebben we het over 1 cent of minder. Dan koopt dus niemand het meer, hoe weinig dat ook is. Het verschil tussen gratis en niet gratis is enorm groot, hoe klein het verschil objectief ook is.

Het verschil tussen 0 en 1 is dus veel groter dan je zou verwachten op objectieve gronden.

Als iets gratis is, dan willen we het wel, zelfs als we het anders niet zouden willen (zie bijvoorbeeld het boek van Dan Ariely, Waarom we altijd tijd tekort komen). Als iets gewoon geprijsd is, dan maken we een andere afweging en kijken we naar de prijs en de kwaliteit. We kiezen de beste verhouding. Maar gratis of niets, dat heeft een heel ander effect.

Een lege mailbox heeft een bevrijdend effect: alles is ingedeeld. Maar als er 1 mail in je inbox zit, dan kunnen er ook wel 2 mails in of drie. Dat verschil is veel kleiner dan het verschil tussen geen en 1 mail, zoals het verschil tussen 1 cent en
1 euro ook veel kleiner is dan tussen 0 en 1 cent.

En zo werkt het natuurlijk met alles: als er eenmaal 1 krant op je tafel ligt, dan kan daar ook wel een tweede bij. Of een tijdschrift. Als er eenmaal een mapje op je bureau ligt, dan kunnen er ook wel 2 mapjes liggen, als er een glas op je aanrecht staat, dan kan er ook wel een bord bij. Dus als er eenmaal ergens één ding ligt, dan komen daar waarschijnlijk meer dingen bij.

Ik zeg niet dat je nooit ergens iets neer mag leggen, je mag ook best mail in je mailbox hebben, als je die maar een keer per dag leegmaakt. En dat geldt ook voor je tafel en je aanrecht: zorg er voor dat je ze op gezette tijden weer even helemaal leeg maakt, zodat je weer even op nul kunt beginnen.