In 5 stappen naar een opgeruimde keuken

De keuken is een belangrijke plek in je huis. In zekere zin is het zelfs het centrum van je huis. Want het is de plek waar je voedsel klaarmaakt om jezelf en je gezin te voeden.

Klaarmaken van eten kan ook je geest voeden: als je groente snijdt kun je dat zien als een soort meditatie, je hoeft even aan niets te denken, behalve aan het snijden zelf, anders gaat het mis. En ook afwassen kan heerlijk zijn, een prima manier om even bij te praten met je partner of kind. En ook als je het alleen doet, dan kun je even de dag de revue laten passeren en daarna weer ontspannen aan je avond beginnen.

En een opgeruimde keuken helpt je om gezonder te eten. Als je keuken een rommeltje is en je kunt nergens bij, dan ga je niet zo snel koken en grijp je misschien eerder naar een kant en klaar maaltijd of ga je buiten de deur eten. Je bent al moe als je thuis komt en als je dan eerst nog eens de vuile vaat moet wegwerken, dan nodigt dat niet uit om te gaan koken.

Alle reden dus om je keuken ruim en overzichtelijk te houden. Met de volgende vijf stappen kom je al een heel eind:

1. Maak je aanrecht zo leeg mogelijk
Je aanrecht is je voornaamste werkplek in je keuken. Als dat volstaat met overbodige spullen, dan kun je al niet makkelijk starten met koken. Zorg dus dat er maar een paar spullen opstaan en dat spullen zijn die in de keuken horen en die je vaak gebruikt. Denk aan bijvoorbeeld een koffiezetapparaat, een broodrooster, een messenblok en een kan met houten lepels. Kijk wat voor jou handig is om direct bij de hand te hebben. Als je geen koffie drinkt, dan haal je je koffiezetapparaat alleen tevoorschijn als je bezoek krijgt. Als je sporadisch brood roostert, dan staat je broodrooster in de kast.

2. Houd je aanrecht schoon en leeg
Als je iets gebruikt hebt en het is vuil, dan zet je het op het aanrecht, logisch. Maar zorg dat dit niet teveel wordt en in de weg gaat staan. Zorg dus tenminste een keer per dag dat alle vuile spullen worden schoongemaakt en weggezet. Als je een afwasmachine hebt, dan kun je vuile spullen daar meteen in zetten. Zorg dan dat daar ook plaats voor is: ruim schone vaat uit de afwasmachine en zet het weg. Zo kun je nieuwe vuile spullen meteen weer kwijt.

3. Doe ongebruikte spullen weg
Deze tip kun je uiteraard in je hele huis toepassen, maar de keuken is echt zo’n plek waar zich apparaten verzamelen die je nooit gebruikt. En als je ze nooit gebruikt, zijn ze overbodig. Ook als je denkt dat je graag brood wilt bakken of zelf pasta wilt maken, als je het in de praktijk nooit doet dan staan die broodbakmachine en die pastamaker alleen maar ruimte in te nemen. En die ruimte kun je wel beter gebruiken.

Hetzelfde geldt voor die mooie glazen die je nooit gebruikt: neem ze in gebruik of doe ze weg. En ook al het servies waar een schilfertje af is. Waarschijnlijk heb je meer dan genoeg bekers, kopjes en borden. Dus gebruik alleen de hele en doe alles wat kapot is weg.

4. Doe overbodige ingrediënten weg
Je kent het wel (ik wel in elk geval): je maakt een keer een recept en daarvoor koop je een ingrediënt wat je verder nooit gebruikt, bijvoorbeeld kruiden. Het recept maak je vervolgens nooit meer en het potje kruiden staat weg te kwijnen in je kast. Of je krijgt een kerstpakket en je denkt: oh, leuk dat ga ik een keer maken. Vervolgens komt het er nooit van. Al die dingen worden er niet lekkerder op, dus loop je keuken door op ongebruikte ingrediënten. Als ze nog goed zijn, kun je ze eventueel doneren aan een vriend(in) of familielid. Maar misschien is het beter om ze maar meteen weg te doen. En dat geldt zeker voor spullen die over de datum zijn.

5. Kook uit voorraad
Veel mensen weten niet eens precies wat ze in voorraad hebben. En vaak is dat veel te veel: 8 pakken pasta, 6 potten bonen, heel veel sauzen en genoeg hagelslag om een heel weeshuis te voorzien. Kijk voordat je boodschappen doet eens wat je in voorraad hebt en welke maaltijden je daarmee kunt samenstellen. Maak er een sport van om zo min mogelijk te kopen en toch elke dag een andere maaltijd te serveren. Vergeet ook niet om in je vriezer te kijken.

Natuurlijk is het handig om wat spullen in voorraad te hebben, maar dat hoeft echt niet zoveel te zijn. Winkels bevoorraden ook pas als het nodig is, omdat voorraad geld kost. In jouw geval is het ruimte die wordt ingenomen, waar je misschien iets anders mee kunt doen. De vuistregel die je kunt aanhouden voor je etensvoorraad is: één in gebruik en één in voorraad. Als je je voorraad aanspreekt, zet je het op je boodschappenlijst en vul je je voorraad aan. Zo kom je nooit zonder te zitten.

Jouw beste moment

Soms ruim je fluitend op. Soms valt alles je zwaar en komt er niets uit je handen. Dat heeft alles te maken met het moment van de dag en de week. Het ene moment is beter geschikt om op te ruimen dan het andere. Dat kun je vaak vooraf al bepalen.

Iedereen heeft een bepaald ritme in de dag en het is handig als je daarvan gebruik maakt. Het meeste duidelijke verschil is dat tussen ochtend- en avondmensen: bij de eerste hoef je na vier uur ’s middags niet meer aan te komen, de tweede wordt dan net een beetje wakker. Niet iedereen heeft zo’n uitgesproken voorkeur.

De meeste mensen zijn zo tussen tien uur ’s ochtends en één uur ’s middags het meest productief. Ik hoor daar zelf ook bij. Dan doe ik meestal klussen waarbij ik na moet denken: columns schrijven, nieuwe producten bedenken en dergelijke. Folders printen of boeken in enveloppen stoppen, daar heb ik minder concentratie bij nodig, dus dat kan ook later op de dag. Toen ik nog op kantoor zat, probeerde ik vaak bijeenkomsten na de lunch te plannen: als je met anderen praat, val je minder snel in een dip.

Ook als je gaat opruimen en organiseren is het handig om rekening te houden met je ritme. Je kunt het beste gaan opruimen als:

- Je veel energie hebt en in een goed humeur bent
Dat is het goede moment om aan bijvoorbeeld je administratie te beginnen. Je kunt nu dingen aan, waar je normaal tegenop ziet. Ik heb dit zelf bijvoorbeeld als het net lente wordt, dan barst ik van de energie. Pas wel op dat je niet zo lang doorgaat dat je goede humeur helemaal weg is.

- Je in een dipje zit
Dat lijkt in tegenspraak met de vorige tip, maar dat is het niet. Je moet alleen een ander soort opruimklussen aanpakken. Begin nu niet aan de administratie, maar doe iets waarbij je in beweging moet komen: haal een plank met boeken leeg, vouw al je wasgoed op, breng spullen naar een tweedehands winkel. Beweging is de beste remedie tegen een dip (veel beter dan suiker). En dan kun je dat net zo goed met een opruimklus combineren.

- Je gefrustreerd bent
Als je ergens van baalt of gefrustreerd over bent, dan heb je overtollige energie. Je kunt die gebruiken om tegen je vriend(in) tekeer te gaan, maar je kunt die energie ook voor iets nuttigs inzetten: het hele huis stofzuigen, de schuur uitruimen, die hele rommelkamer uitmesten. Bijkomend voordeel is dat je beslissingen in deze stemming meestal net iets radicaler zijn dan anders. Goeie kans dat je ook makkelijker dingen wegdoet dan anders.

- Je ‘een bevlieging’ hebt
Soms heb je van die momenten, dat je er ineens helemaal niet meer tegen kunt, dat je schoon genoeg hebt van al die bende! Je moet gewoon aan de slag, omdat je er niet meer tegen kunt. Maak maximaal gebruik van die stemming. Voor je het weet heb je een hele kamer opgeruimd of een auto vol spullen naar de kringloop gebracht.

Natuurlijk zijn er ook momenten dat je juist beter niet aan de slag kunt gaan: als je boos of verdrietig bent, dan neem je geen goeie beslissingen, dus ga dan liever buiten wandelen of rennen. En ook als je echt moe bent en niet alleen een dipje hebt, dan kun je beter niet gaan opruimen. Als je echt moe bent, kun je beter gaan slapen.

Als je dus wilt gaan opruimen, let dan goed op je energieniveau en pas je activiteiten daarop aan. Dat maakt het weer een beetje makkelijker.