Het verschil tussen 0 en 1

De dag na kerst start ik mijn mailprogramma op en even denk ik dat er iets mis is: ik zie geen enkele mail. Oh ja, dat is waar ook, mijn hele mailbox was leeg. Vlak voor kerst had ik namelijk een cursus gedaan en mijn systeem opgefrist.

Mijn mailbox is meestal tamelijk goed bijgewerkt, maar vaak net niet helemaal leeg. Meestal zit er niet meer mail in dan op mijn scherm past en daar ben ik heel tevreden mee.

Maar het verschil tussen één en geen mail in je inbox is erg groot (een wijsheid van productiviteitsgoeroe David Allen). Dat deed me meteen denken aan het boek Free van Chris Anderson. Op internet zijn veel dingen gratis. Bijvoorbeeld kranten experimenteren wel eens met het vragen van kleine bedragen voor artikelen. En dan hebben we het over 1 cent of minder. Dan koopt dus niemand het meer, hoe weinig dat ook is. Het verschil tussen gratis en niet gratis is enorm groot, hoe klein het verschil objectief ook is.

Het verschil tussen 0 en 1 is dus veel groter dan je zou verwachten op objectieve gronden.

Als iets gratis is, dan willen we het wel, zelfs als we het anders niet zouden willen (zie bijvoorbeeld het boek van Dan Ariely, Waarom we altijd tijd tekort komen). Als iets gewoon geprijsd is, dan maken we een andere afweging en kijken we naar de prijs en de kwaliteit. We kiezen de beste verhouding. Maar gratis of niets, dat heeft een heel ander effect.

Een lege mailbox heeft een bevrijdend effect: alles is ingedeeld. Maar als er 1 mail in je inbox zit, dan kunnen er ook wel 2 mails in of drie. Dat verschil is veel kleiner dan het verschil tussen geen en 1 mail, zoals het verschil tussen 1 cent en
1 euro ook veel kleiner is dan tussen 0 en 1 cent.

En zo werkt het natuurlijk met alles: als er eenmaal 1 krant op je tafel ligt, dan kan daar ook wel een tweede bij. Of een tijdschrift. Als er eenmaal een mapje op je bureau ligt, dan kunnen er ook wel 2 mapjes liggen, als er een glas op je aanrecht staat, dan kan er ook wel een bord bij. Dus als er eenmaal ergens één ding ligt, dan komen daar waarschijnlijk meer dingen bij.

Ik zeg niet dat je nooit ergens iets neer mag leggen, je mag ook best mail in je mailbox hebben, als je die maar een keer per dag leegmaakt. En dat geldt ook voor je tafel en je aanrecht: zorg er voor dat je ze op gezette tijden weer even helemaal leeg maakt, zodat je weer even op nul kunt beginnen.