zondag 2 september 2012

Wat de gek er voor geeft


Het plezier van verzamelen

Een tijdje geleden zag ik nog eens die documentaire over de verrassingseieren en de mensen die de inhoud daarvan verzamelen. Zij hebben heel veel tijd en moeite en geld over voor iets wat toch maar en stukje plastic is.

Dat is wat er gebeurt als je iets specifieks zoekt en je bent niet de enige. Dat heeft allemaal niets te maken met de objectieve waarde van dat stukje plastic. Of van die postzegel of dat bierviltje.

Dit gebeurt ook op andere gebieden: een stoel van Rietvelt of van Gispen is opeens veel meer waard dan een stoel waar geen naam aanhangt. Terwijl die neutrale stoel misschien veel lekkerder zit (ik heb het zelf nooit geprobeerd, maar het schijnt dat je in de beroemde Rietveltstoel nauwelijks kunt zitten).

Het gaat dan niet meer om het zitten, maar om waar de stoel voor staat.

Misschien ken je zelf ook verzamelaars en verbaas je je er over hoe fanatiek ze kunnen zijn en hoe blij ze worden van een zeldzaam bierviltje.


Verzamelingen
In Nederland begon het verzamelen al in de 16e eeuw. En vooral in de 17e eeuw ontstonden veel verzamelingen. Het was de tijd van de ontdekkingsreizen en zeelui kwamen veel vreemde dingen tegen op hun reizen rond de wereld.

Mensen begonnen die te verzamelen om te laten zien dat ze wat van de wereld wisten of om zogenaamde curiositeiten tentoon te stellen. We hebben daar diverse musea aan te danken. Het bekendste is Teylers Museum in Haarlem.


Kinderen verzamelen vrijwel allemaal. Wie heeft er vroeger geen suikerzakjes, postzegels of dinky toys gespaard? Voor sommigen groeit dat uit tot een volwassen hobby. Anderen houden er later mee op.

Uit Engels en Amerikaans onderzoek blijkt dat ongeveer eenderde van alle mensen iets verzamelt.


De functie van verzamelen
Veel mensen hebben er veel plezier in om bepaalde spullen te verzamelen. Het is een vrijetijdsbesteding. Een hobby.

Je kunt er ook een zekere status aan ontlenen: je hebt iets wat anderen niet hebben. En je kunt laten zien dat je ergens verstand van hebt.


Verzamelen gaat voor veel mensen om de jacht. Het is een beetje een kenmerk van een verzameling dat de voorwerpen die er in zitten niet gebruikt worden. Met poppen wordt niet gespeeld. Postzegels plak je niet op een brief. Er zijn tal van boekverzamelaars die hun boeken niet lezen.

Ze genieten vooral van het vinden van een nieuw iets, het wegkapen voor de neus van een ander. Maar als ze het hebben, dan kijken ze er niet meer naar om. Er is niets zo erg als een complete verzameling, daar is alle lol af. Er valt niets meer te doen, niets meer te zoeken.

Verzamelen heeft een spelelement en je kunt je er helemaal in verliezen. Je kunt flow ervaren, waar je dat in je werk misschien niet hebt. Het is spannend, het zoeken naar een nieuwe aanwinst gaat gepaard met spanning en onzekerheid.

Bevestiging dat je uniek bent. Dat kun je doen via je omgeving en je kleding. Het zegt iets over jou. Een verzameling geeft zo ook een statement af. Dat je intellectueel bent, smaak hebt of humor (als je iets grappigs verzamelt, zoals toiletpapier). Het weerspiegelt je leven. Dat is emotionele lijm in het kwadraat.

Daarnaast ergens bijhoren, een gemeenschap van verzamelaars.

Een verzameling kent ordening. Je hebt grip op je eigen collectie. Een bekend en veilig verleden. Een verzameling stelt je nooit teleur. (maar kan je wel boven het hoofd groeien).

Iedereen een verzamelaar?
Een verzameling is wat anders dan zomaar een huis vol spullen.
Toch zie ik ook veel overeenkomsten. Spullen kunnen een hoop verschillende functies hebben en die zie je eigenlijk allemaal terug bij een verzamelaar.

Het vult je leven, het plezier van de jacht, laten zien dat je uniek bent, smaak hebt of humor, tegelijkertijd zeg je dat je ook ergens bijhoort. Je hebt grip op je spullen, waar je misschien minder grip hebt op de rest van je leven.

Op een bepaalde manier verzamelen we allemaal, alleen niet iedereen richt dat op een bepaald soort spullen. Wat is jouw reden om te verzamelen?

Wil je minder spullen? Kom dan naar de Sloworganizing weggeefdag.

(De informatie over verzamelen in dit artikel is gebaseerd op het boek Hebben is houden van Jaco Berveling)

Geen opmerkingen: