vrijdag 15 februari 2013

De kloof tussen weten en doen – en hoe je er overheen springt

Je wilt een opgeruimd huis, dat weet je. Je hebt er al veel artikelen en boeken over gelezen. Misschien heb je zelfs een workshop gevolgd. Eigenlijk weet je precies wat je zou moeten doen.

Maar daar zit nou precies het punt: je doet het niet, hoe graag je het ook wilt.

Misschien is het een troost om te weten dat dit een algemeen menselijk verschijnsel is. Psychologen hebben er zelfs een naam voor: de kloof tussen voornemen en uitvoering oftewel, in het Engels de 'intention-behavior gap'.

Twee verklaringen hiervoor zijn weerstand tegen verandering en de waan van de dag. Gelukkig kun je ook iets doen om te zorgen dat je wel in actie komt.

Weerstand tegen verandering
De mens heeft nou eenmaal weerstand tegen verandering. Je ziet dat in het spreekwoord: je weet wat je hebt, niet wat je krijgt. Dus: je kunt wel iets veranderen, maar je weet niet zeker hoe het dan zal zijn. Dan krijg je argumenten als: 'het is zo erg nog niet', 'het valt eigenlijk wel mee' en 'anderen doen het toch ook niet?'.

Zo blijf je hangen in je voornemen en kom je niet tot actie.

Een goede maatregel is om het stap voor stap te doen. Dat wil zeggen dat je elke dag een kleine stap neemt, maar ook dat je het per dag bekijkt.

Ik pas dit toe in de Loslaatuitdaging: ik doe elke dag 1 voorwerp de deur uit. Maar in het begin merkte ik dat ik me al een beetje druk begon te maken over hoe ik tot 80 voorwerpen moest komen. Als ik daar aan denk, dan wordt het alsnog zwaar.

Zo gaat het ook met een nieuwe gewoonte: als je vandaag denkt aan alle dagen in de toekomst dat je niet mag roken of dat je weer je bureau op moet ruimen, dan ben je geneigd om het maar meteen op te geven.

Bekijk het dus per dag: je hoeft alleen vandaag je bureau op te ruimen. Ik hoef alleen vandaag één voorwerp los te laten. Morgen is er weer een dag.

De waan van de dag
Je kunt je van alles voornemen als je rustig op de bank zit of een cursus volgt. Maar dan ga je weer de werkelijkheid van alledag in. En daarin word je voortdurend afgeleid door van alles dat toch al moet, mensen die je aandacht trekken, drukte om je heen, boodschappen die gedaan moeten, mails die op antwoord wachten.

Voor je het weet is er weer een dag voorbij en heb je niets gedaan met je voornemen. Terwijl je het toch zo graag wilt.

Dit kun je oplossen door je voornemen heel duidelijk te richten op de omgeving waarin je het moet uitvoeren. Je houdt dus rekening met die drukte om je heen. Dat noemen de geleerden een 'implementatie-intentie'.

Je zegt dus bijvoorbeeld: elke ochtend voor ik mijn computer aanzet, doe ik de krant van gisteren weg. Of: ik weet dat ik na het eten geen zin meer heb, maar ik ga toch opstaan en de vuile vaat in de afwasmachine zetten. Daarna mag ik weer zitten.

Zo maak je je voornemen heel concreet en denk je al vooraf na over wat je tegen kan houden in de waan van de dag.

Er is nog een oplossing hiervoor: vertel anderen over je voornemen en breng verslag uit van je vorderingen. Ik vond dit altijd een lastige. Maar ik merk nu met de Loslaatuitdaging, dat het me enorm motiveert om er over te bloggen. Er zijn diverse mensen die mijn blogs volgen en zich er door laten inspireren. Dan kan ik het natuurlijk niet af laten weten.

Je hoeft niet meteen een blog te beginnen, je kunt ook afspreken met een vriendin om je bij de les te houden of met je partner. Het is wel belangrijk dat dit positieve aanmoediging is, anders wordt het controle en dat vindt niemand leuk.

Geen opmerkingen: